Thế nào là thân xe khung gầm rời và khung gầm liền? Điểm khác biệt là gì?

Vậy làm thế nào để phân biệt được sự khác biệt giữa xe khung rời (body-on-frame) và xe khung liền (unibody)? Ưu và nhược điểm của từng loại là gì?

Thế nào là thân xe khung rời và khung liền?

Khi nói đến xe unibody và xe body-on-frame, sự khác biệt giữa hai loại xe này khá đơn giản.

Đúng như tên gọi, thân xe khung gầm liền (unibody) là có cấu trúc khung xe và hệ thống khung gầm liền thành một khối. Trong khi đó, xe có khung sườn đặt bên trên tách biệt với khung gầm đặt dưới thì được gọi là xe khung gầm rời (body-on-frame).

Hai loại cấu tạo xe này đã thống trị ngành công nghiệp ô tô kể từ khi ô tô được phát minh. Vì vậy, việc hiểu biết về hai loại này sẽ giúp ích cho mọi người rất nhiều trong việc lựa chọn một chiếc xe và tối ưu được cho nhu cầu sử dụng.

Về cơ bản, kết cấu body-on-frame đòi hỏi phải gắn thân xe ô tô hoặc thân xe bán tải lên phần khung có chứa hệ thống truyền lực - giống như Ford F150.

Ngược lại, kết cấu unibody liên quan đến việc sản xuất khung gầm và thân xe hợp nhất thành một khối.

Ngày nay, hầu hết các mẫu xe ô tô, crossover và thậm chí một số xe bán tải đều có cấu trúc unibody, nhưng điều đó không phải lúc nào cũng vậy. 

Do đó, phân tích sâu hơn về sự khác biệt giữa xe thân trên khung và xe nguyên khối có thể giúp hiểu rõ cả hai.

Thân xe trên khung (Body-on-frame)

Gần như tất cả các xe tải hạng trung và cỡ lớn đều được kết cấu thân trên khung. Bao gồm các sản phẩm được yêu thích nhất trong ngành ô tô như Ford Ranger và F-150, Chevy Silverado và Colorado, Ram 1500, GMC Sierra và Canyon, Toyota Tundra và Tacoma, Nissan Titan và Frontier.

Các mẫu SUV body-on-frame hiện đại năm 2021 bao gồm Toyota Fortuner, Ford Everest, KIA Sorento, VinFast Lux SA2.0, Mitsubishi Pajero Sport, Toyota Land Cruiser hay Mercedes-Benz GLC Class,…

Theo thời gian, nhiều mẫu SUV, chẳng hạn như Jeep Wrangler, Cherokee, và Ford Explorer, đã chuyển sang kết cấu unibody. Honda Ridgeline cũng là một ví dụ bán tải được chuyển sang unibody và Hyundai đang có kế hoạch phát hành một loại xe tương tự.

Hai mẫu xe du lịch hiện đại sử dụng thiết kế body-on-frame là BMW i3, một chiếc xe điện và BMW i8, một chiếc xe thể thao. Cả hai đều sử dụng sợi carbon trong toàn bộ thiết kế.

Thân xe liền khối (unibody)

Trong khi đó, hầu hết các loại xe chở khách khác bao gồm sedan, hatchback, minivan, crossover-CUV và thậm chí một số xe bán tải như Ford Maverick, đều sử dụng thiết kế unibody.

Với cấu trúc khung liền, trọng lượng của xe CUV nhẹ hơn nhưng khả năng chịu tải không cao và vận hành địa hình khắc nghiệt khó đạt được như SUV.

Tại Việt Nam, những mẫu xe hiện đại nổi bật sở hữu thiết kế unibody bao gồm Honda CR-V, Mazda CX-5, Hyundai Tucson (thuộc phân khúc crossover cỡ C) hay các mẫu crossover cỡ B chẳng hạn Hyundai Kona, Kia Seltos...

Ưu điểm của thiết kế Body-on-frame

Mặc dù mức độ phổ biến ngày càng giảm, nhưng kết cấu body-on-frame được hưởng một số lợi ích so với kết cấu unibody. 

Thứ nhất, xe chạy trên khung có xu hướng địa hình tốt hơn, vì chúng chịu được lực xoắn tốt hơn khi lái trên địa hình gồ ghề thay vì đường trải nhựa.

Khi lái xe địa hình, khung xe cũng có khả năng chống bùn đất, tuyết và đá tốt hơn, vì chúng thường được gắn cao hơn xe nguyên khối. 

Ngoài ra, các loại xe thân trên khung có sức kéo lớn hơn so với các mẫu xe khung liền, do có nền tảng vững chắc và khả năng chịu lực uốn xoắn.

Một lợi ích khác của xe khung là chúng có giá thành rẻ hơn khi chế tạo và sửa chữa. Vì phần thân và khung gầm riêng biệt, hoàn toàn có thể thay thế 1 trong 2 nếu bị hỏng hóc, chứ không phải cả hai. 

Ngoài ra, xe body-on-frame tạo ra ít tiếng ồn hơn trên đường vì có các miếng đệm cao su xung quanh các bu lông gắn liền, tách khung thân xe khỏi khung gầm, tránh cả âm thanh của lốp xe “dội” ngược vào trong cabin. 

Độ cao so với mặt đất cũng cao hơn, giúp bảo vệ các bộ phận trong khung xe tốt hơn khỏi độ ẩm của đường, nếu không có thể dẫn đến rỉ sét.

Nhược điểm của thiết kế Body-on-frame

Bên cạnh những lợi ích, các loại xe thân trên khung cũng vẫn có vài điểm chưa hoàn hảo. 

Ví dụ, độ uốn xoắn của chúng có thể làm ảnh hưởng đến khả năng xử lý và độ bám đường. Về tổng thể chúng nặng hơn so với xe nguyên khối, điều này làm giảm khả năng tiết kiệm nhiên liệu.

Khoảng sáng gầm cao, dẫn đến trọng tâm cao, cũng khiến xe body-on-frame khó lái hơn.

Một nhược điểm đáng kể của các loại xe thân trên khung là chúng thiếu các khu vực xung quanh. Vùng gập ghềnh là vùng phương tiện hấp thụ động năng khi va chạm, do đó hành khách không hấp thụ động năng đó.

Đây là một tính năng an toàn quan trọng của ô tô hiện đại và thường xuyên cứu sống những hành khách trên xe.

Theo một nghiên cứu của Trung tâm Quốc gia về Thông tin Công nghệ Sinh học, những người ngồi trên xe SUV thân trên khung có nguy cơ tử vong trong tai nạn cao hơn những người ngồi trên xe thân liền. 

Cuối cùng, mặc dù các loại xe body-on-frame tốt hơn cho việc đi địa hình, nhưng đôi khi chúng tạo ra cảm giác lái khó khăn và cồng kềnh hơn khi di chuyển trên đường bình thường.

Ưu điểm của thiết kế Unibody

Xe Unibody đã chiếm lĩnh thị trường vì nhiều lý do. Ngoài các tính năng an toàn vượt trội và khả năng tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn, chúng còn dễ thiết kế hơn.

Phần mềm thiết kế có sự hỗ trợ của máy tính cho phép các nhà sản xuất ô tô có thể “nhào nặn” vỏ ô tô giống như đất sét để đạt được những đường nét chính xác.

Vì xe unibody phổ biến hơn nhiều so với những chiếc body-on-frame, nên việc tìm mua một chiếc cũng dễ dàng hơn. 

Ngoài ra, trọng tâm thấp của unibody làm cho khả năng lật xe ít hơn và mang lại một chuyến đi mượt mà hơn.

Một số mẫu xe unibody phổ biến nhất cho năm 2021 bao gồm Toyota Highlander, Toyota Corolla Cross, Hyundai Santa Fe, Ford Explorer và Honda Pilot.

Nhược điểm của thiết kế Unibody

Xe thân liền unibody không xử lý lực xoắn tốt như xe thân trên khung. Do đó, việc vận chuyển và vượt địa hình trở nên khó khăn hơn đối với những chiếc xe khung liền.

Những chiếc xe Unibody cũng có chi phí đắt hơn khi sửa chữa vì hư hỏng một bộ phận thường sẽ liên quan đến toàn bộ cấu trúc xe.

Mặc dù thử nghiệm chỉ ra rằng xe thân liền thân an toàn hơn xe khung rời, nhưng tuổi đời trung bình của thiết kế unibody lại ngắn hơn một mẫu xe body-on-frame.

Nên chọn xe khung rời hay xe khung liền?

Việc lựa chọn một chiếc xe khung rời hay xe khung liền phụ thuộc vào cách bạn định sử dụng nó. 

Nếu bạn muốn sửa chữa rẻ hơn, khả năng kéo vượt trội, khả năng địa hình tốt hơn và nhiều cơ hội tùy biến hơn, hãy xem xét một chiếc xe thân trên khung (body-on-frame).

Tuy nhiên, nếu cần khả năng xử lý tốt hơn và tiết kiệm nhiên liệu hơn, xe unibody có thể là lựa chọn phù hợp.