Trung Quốc yêu cầu các hãng ô tô tăng cường sử dụng chip nội địa

Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc đã yêu cầu các nhà sản xuất ô tô như SAIC Motor, BYD, Dongfeng Motor, GAC Motor và FAW Group tăng cường mua sắm chip ô tô sản xuất trong nước lên 20-25% vào năm tới.

Hiện nay, mỗi năm có hơn 30 triệu ô tô được bán ra ở Trung Quốc, chiếm khoảng 1/3 doanh số ô tô toàn cầu. Tuy nhiên, nguồn cung chip ô tô nội địa chỉ chiếm khoảng 10%. Chính phủ Trung Quốc không bắt buộc các nhà sản xuất ô tô phải tuân thủ hướng dẫn này, nhưng họ đưa ra hệ thống hỗ trợ và chính sách tín dụng để khuyến khích việc sử dụng chip nội địa. Mục tiêu 20-25% không chỉ đề cập đến số lượng chip trên mỗi ô tô mà còn tỷ trọng của chúng trong tổng giá trị mua sắm.

"Mục tiêu của Trung Quốc rất tham vọng, cuối cùng là sử dụng tất cả các con chip sản xuất trong nước cho ô tô," một nguồn tin chia sẻ với Nikkei. Trung Quốc cũng đặt mục tiêu tăng cường mua sắm các linh kiện và bộ phận khác của xe điện như bộ điều khiển điện tử, màn hình, hệ thống tản nhiệt và sạc từ các nhà sản xuất trong nước.

Việc Bắc Kinh thúc đẩy dùng chip nội địa trong ngành ô tô trùng hợp với cuộc chiến công nghệ ngày càng gay gắt giữa Mỹ và Trung Quốc. Mỹ đã công bố kế hoạch áp thuế 100% đối với xe điện của Trung Quốc trong năm nay và tăng thuế đối với chất bán dẫn do Trung Quốc sản xuất lên 50% vào năm 2025.

Phần lớn các con chip được sử dụng trong ô tô như cảm biến, vi điều khiển và chip quản lý năng lượng đều không cần công nghệ sản xuất tiên tiến. Điều này có nghĩa là các nhà sản xuất chip Trung Quốc có thể được hưởng lợi từ chính sách thúc đẩy này vì họ không bị ảnh hưởng bởi các hạn chế kiểm soát xuất khẩu của Mỹ.

Tuy nhiên, độ tin cậy và an toàn là điều cần thiết trong chip ô tô, đó là lý do tại sao các nhà sản xuất ô tô thường miễn cưỡng chuyển đổi nhà cung cấp. Lĩnh vực này từ lâu đã bị thống trị bởi các công ty phương Tây và Nhật Bản như Infineon, Texas Instruments, STMicroelectronics, NXP và Renesas.

Antonia Hmaidi, nhà phân tích cấp cao của Viện Nghiên cứu Trung Quốc Mercator (MERICS), cho biết tình trạng thiếu chip trong năm 2020 và 2021 tạo cơ hội cho các nhà sản xuất chip Trung Quốc thâm nhập chuỗi cung ứng ô tô trong nước khi các nhà sản xuất ô tô tranh giành nguồn cung. Trào lưu xe điện thay thế cho xe truyền thống cũng mang đến cơ hội cho các nhà sản xuất Trung Quốc.

"Lĩnh vực xe điện là ngành công nghiệp chưa hình thành chuỗi cung ứng hoàn thiện. Điều đó có nghĩa bây giờ là thời điểm tốt để (những người mới) tham gia thị trường. Đối với xe điện, chúng ta đang chứng kiến sự cải tổ hoàn toàn chuỗi cung ứng... Các công ty Trung Quốc coi xe điện là điện thoại thông minh trên bánh xe nên trong (tư duy) của họ, rất nhiều kỹ năng và thành phần hoạt động cho điện thoại thông minh cũng có tác dụng cho xe điện," Hmaidi nói.

Tuy nhiên, bà Hmaidi nói thêm rằng khó có khả năng các nhà sản xuất chip Trung Quốc có thể thay thế hoàn toàn chip nước ngoài. Đối với các chức năng quan trọng như hệ thống phanh, việc thay thế các nhà cung cấp quốc tế lâu đời là một thách thức, nhưng họ có thể giành được thị phần trong các loại chip ô tô khác.

Nhiều nhà sản xuất chip coi chip dành cho ô tô là động lực tăng trưởng mạnh mẽ và đang chuẩn bị cho việc mở rộng. Theo công ty nghiên cứu Yole Group, giá trị chất bán dẫn trên mỗi ô tô được dự báo sẽ tăng từ 540 USD vào năm 2022 lên 912 USD vào năm 2028, với quy mô thị trường tăng từ 43 tỷ USD vào năm 2022 lên 84,3 tỷ USD vào năm 2028, nhờ có nhiều tính năng điện hơn đáng kể.

Một số nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có khả năng sản xuất chip riêng, chẳng hạn như BYD đang sản xuất chip liên quan đến năng lượng. Trung Quốc cũng đang cố gắng sản xuất nhiều chất bán dẫn điện hơn, chẳng hạn như silicon cacbua (SiC), để giành thị phần trong lĩnh vực chip liên quan đến ô tô. Nhà sản xuất chip châu Âu STMicroelectronics cũng thành lập liên doanh với Sanan Optoelectronics của Trung Quốc để sản xuất chip SiC tại Trung Quốc nhằm tiếp tục phục vụ thị trường ô tô Trung Quốc.

Trung Quốc đã xuất khẩu gần 5 triệu ô tô vào năm 2023, tăng gần 60% trong năm, theo dữ liệu của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc. Trong số đó có 1,2 triệu chiếc là xe điện, tăng hơn 77% so với một năm trước đó.

Trung Quốc có lợi thế đáng kể về xe điện, chiếm 18% tổng số ô tô bán ra trong nước vào năm 2023, tăng từ 14% vào năm 2022 và chỉ 2% vào năm 2018. Vào năm 2023, gần 60% số lượng đăng ký ô tô điện mới trên thế giới là ở Trung Quốc, gần 25% ở châu Âu và 10% ở Mỹ.

Việc thúc đẩy sử dụng chip nội địa trong ngành ô tô của Trung Quốc không chỉ nhằm mục tiêu tăng cường tự chủ chuỗi cung ứng mà còn giúp quốc gia này duy trì lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh cuộc chiến công nghệ toàn cầu ngày càng gay gắt.