Vì sao Honda Civic là một "thế lực" trên toàn cầu nhưng lại bị thất sủng ở "sân nhà" Nhật Bản?

Thông thường, một chiếc xe phổ thông có giá bản phải chăng thường có doanh số cao hơn so với những chiếc xe sang trọng đắt tiền.

Tuy nhiên, điều này thực sự không đúng tại Nhật Bản - số lượng xe Toyota Alphard (MPV cỡ lớn hạng sang) bán ra gấp 17 lần doanh số của Honda Civic (sedan phổ thông cỡ C).

Ngay cả khi so với một mẫu minivan tới từ Honda là Freed, tỉ lệ doanh số giữa 2 xe vẫn là 10:1. 

Điều này trái ngược hoàn toàn với vị trí của Honda Civic trên nhiều thị trường lớn nhỏ khác trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Honda Civic từng là mẫu xe sedan bán chạy nhất Mỹ trong 6 năm gần nhất (tính đến 2022) và dẫn đầu phân khúc hạng C trong 12 năm.

Vì sao Honda Civic không được ưa chuộng tại Nhật Bản?

Bất động sản đắt đỏ, diện tích đỗ xe hạn chế, giao thông thành phố chật chội và sự phụ thuộc vào dầu nhập khẩu khiến Chính phủ Nhật luôn hạn chế người tiêu dùng nước này sở hữu xe riêng nhiều nhất có thể, và thay vào đó khuyến khích giao thông công cộng.

Về phần người tiêu dùng, những ai sống trong đô thị tại Nhật chủ yếu sống tại các khu nhà cao tầng với chỗ đỗ hạn chế hoặc thậm chí không có. Chuyện đỗ xe qua đêm không mất phí là rất hiếm gặp, thậm chí là cả ở các vùng ngoại ô.

Ngoài việc khó tìm chỗ đỗ qua đêm, người sở hữu xe tại Nhật còn phải trả khá nhiều loại phí như phí kiểm duyệt (rất đắt sau năm thứ 5 sở hữu), phí đỗ xe trong thành phố (trả một lần duy nhất, không áp dụng cho xe kei) hay phí... tái chế xe.

Những người sống trong một ngôi nhà có đất ở ngoại ô thường sẽ chỉ có chỗ để đỗ một chiếc ô tô. Vì vậy, chiếc ô tô mà họ chọn mua phải rất thực dụng, đó là một phần vì sao người Nhật chuộng các dòng xe kei hơn.

N-Box mới là chiếc xe Honda bán chạy nhất tại Nhật Bản

Tại những thị trường khác, Honda thường được biết đến với những mẫu xe "ăn khách" như Civic, Accord, CR-V hay City như tại Việt Nam, cạnh tranh chủ yếu với Toyota.

Nhưng tại Nhật Bản, Honda lại cạnh tranh với Daihatsu và Suzuki trong phân khúc xe kei nhiều hơn là với Toyota.

Ước tính, cứ 3 chiếc xe mới tại Nhật thì có 1 chiếc là xe kei. Trong đó, Honda N-Box - loại xe kei có cửa trượt, là mẫu xe bán chạy số 1 của hãng.

Trong quí I/2022, Honda đã bán được 64.178 chiếc N-Box, bỏ xa đối thủ đằng sau là Daihatsu Tanto với 26.936 chiếc.

Với doanh số chỉ 1.619 chiếc trong năm 2019, Honda đã chính thức "khai tử" dòng xe Civic sedan tại Nhật Bản. Không những thế, việc sản xuất Civic ở thị trường nội địa cũng đã bị dừng luôn từ tháng 8/2020.

Honda Civic là một ví dụ điển hình về hội chứng Galapagos tại Nhật Bản

Trên lý thuyết, Nhật Bản là một thị trường mở và là thành viên chủ chốt của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), góp mặt trong lượng lớn hiệp định thương mại tự do với nhiều cường quốc kinh tế.

Tuy nhiên, trên thực tế, Nhật Bản lại "tồn tại trên một vũ trụ song song nhưng tách biệt với những vũ trụ khác"

Thói quen tiêu dùng và nhu cầu thị trường của Nhật Bản quá khác biệt so với phần còn lại của thế giới, khiến các nhà sản xuất tại đây khó đưa ra một sản phẩm duy nhất có thể vừa đáp ứng tốt nhu cầu tại thị trường nội địa mà vẫn đủ sức cạnh trạnh để xuất khẩu.

Điều này cũng xảy ra tương tự với những thiết bị điện tử tiêu dùng. Trong nhiều thập kỷ, máy tính xách tay Nhật Bản có màn hình cao hơn thay vì rộng hai như trên thị trường quốc tế, để phù hợp với bàn văn phòng nhỏ tại văn hóa doanh nghiệp nơi đây.