Phân biệt 4WD và AWD - Ưu nhược điểm của từng hệ thống dẫn động

10:44 | 18/07/2021 - Nguyễn Duy
Theo dõi Auto5 trên
4WD và AWD đều là ký hiệu của xe có hệ dẫn động 4 bánh chủ động. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết điểm khác nhau giữa chúng là gì mà không phải là cách ký hiệu? Bài viết sau đây sẽ chỉ ra điểm khác biệt giữa 4WD và AWD.

Nhiều người cảm thấy 2 thuật ngữ này có thể được sử dụng thay thế cho nhau, nhưng sự thật là, mặc dù có vẻ như tương tự nhau, nhưng 2 từ viết tắt này đại diện cho các hệ thống truyền động rất khác nhau.

Trước đây, hệ thống 4WD chỉ được áp dụng trên xe địa hình và xe cắm trại, nhưng ngày nay bạn có thể thấy 4 bánh dẫn động trên mọi thứ từ Toyota Camry hoặc Dodge Charger đến Mazda 3, hoặc Toyota Prius và thậm chí trên một chiếc xe tải nhỏ như Toyota Sienna, hoặc có thể là một chiếc xe van như Ford Transit.

Nhưng sự khác biệt giữa xe AWD và xe 4WD là gì? Và quan trọng, cái nào là tốt nhất cho nhu cầu của mọi người?

Xác định sự khác biệt giữa 4WD và AWD

Mặc dù cả hai đều hoạt động trên cơ sở dẫn động được gửi đến cả cầu trước và cầu sau của một chiếc xe, nhưng chúng khác nhau về mục đích sử dụng thực tế.

Danh sách xe áp dụng hệ dẫn động 4 bánh ngắn hơn nhiều so với xe dẫn động tất cả các bánh, vì 4WD là thường áp dụng xe tải và xe địa hình, trong khi ký hiệu AWD có thể tìm thấy trên những xe thể thao AWD, sedan AWD và thậm chí một số là AWD hybrid.

Có thể kết luận AWD thường sẽ áp dụng cho những xe di chuyển đường phố thông thường, còn 4WD hướng đến địa hình.

Ý nghĩa của AWD rất đơn giản - công suất đạt đến cả 4 góc mọi lúc, cho phép lực kéo tối đa trong cả điều kiện ẩm ướt và trơn trượt. Điều này có nghĩa là các phương tiện AWD có thể xử lý mưa và tuyết một cách dễ dàng. Bên cạnh đó, 4WD có thể truyền lực toàn thời gian và bán thời gian, nhất là dựa vào hệ dẫn động cầu sau khi xe rơi vào tình huống khó khăn. Xe ô tô 4WD sử dụng hộp số chuyển động tầm thấp để phân phối mô-men xoắn tối đa, trong khi AWD sử dụng là một hệ thống giảm tốc.

Tuy nhiên, ngày nay, các hệ thống dẫn động tất cả các bánh phức tạp hơn. Một trong những yếu tố khác biệt khác là AWD sử dụng bộ vi sai và bộ ly hợp cho phép các trục hoạt động ở các tốc độ khác nhau, trong khi 4WD thì khóa các trục đồng thời để giúp xe thoát khỏi đường mòn, bùn lầy dễ dàng hơn.

Các loại hệ thống AWD và cách thức hoạt động

Khi công nghệ phát triển, các hệ thống AWD cũng vậy. Bây giờ, có 2 phân loại chính là toàn thời gian và bán thời gian:

  • AWD toàn thời gian: Đây là định nghĩa truyền thống của AWD, trong đó cả bốn bánh xe đều nhận lực mọi lúc. Những chiếc xe có hệ thống AWD có thể khóa phân phối điện trong quãng đường ngắn để tối đa hóa lực kéo trong điều kiện không có lực kéo. Một số làm điều này tự động, trong khi một số khác có nút khóa AWD để phân phối mô-men xoắn đồng đều và cố định, chẳng hạn như Subaru WRX STI.
    Do có thêm trục dẫn động, xe ô tô AWD toàn thời gian tốn nhiều nhiên liệu hơn và thường gây áp lực lên bánh lái và thước lái hơn, nhưng bù lại độ bám đường được gia tăng giúp chúng tăng tốc tốt hơn.
  • AWD bán thời gian: Vấn đề lớn nhất xung quanh các hệ thống toàn thời gian là lực cản được bổ sung, do đó đòi hỏi nhiều nhiên liệu hơn. Để tránh điều này, các nhà sản xuất thiết bị như Haldex đã tạo ra cơ chế bán thời gian nhằm mục đích cung cấp lực tối ưu nhất, mang lại cho AWD với chỉ số MPG tốt nhất có thể.
    Trong các tình huống tải trọng thấp, các xe có chức năng này chỉ dùng 1 trục dẫn động. Nhưng khi xảy ra trượt hoặc một loạt cảm biến phát hiện ra rằng cần bổ sung thêm lực kéo, hệ thống sẽ kích hoạt sự tham gia tức thời của trục dẫn còn lại. Bằng cách tách trục thứ cấp, lực cản cơ học ít hơn, do đó yêu cầu ít khí đốt, dầu diesel hoặc điện hơn.
    Hệ thống bán thời gian có thể thiên về bánh trước hoặc bánh sau, với các ví dụ cầu trước bao gồm Volkswagen Golf R và thậm chí các mẫu Audi như A4 được bán trên thị trường là có động cơ quattro kết hợp công nghệ Ultra. Ví dụ về cầu sau bao gồm nhiều ứng dụng xDrive của BMW, hay trên cả chiếc Jaguar F-Type.

Ưu và nhược điểm của xe có hệ dẫn động AWD

Như với hầu hết các hệ thống cơ khí, AWD cũng sẽ có một số ưu và nhược điểm nhất định:

Ưu điểm

Nhược điểm

(+) Cải thiện lực kéo đáng kể trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt

(-) Không phù hợp cho đường đi địa hình

(+) Cải thiện khả năng tăng tốc

(-) Gia tăng thêm trọng lượng xe và chế tạo phức tạp hơn

(+) Tăng tính an toàn cho xe

 

(+) Tiết kiệm nhiên liệu hơn 4WD

 

(+) Linh hoạt hơn 4WD

 

Các loại hệ thống 4WD và cách thức hoạt động

Trong khi AWD đã tiến bộ đáng kể trong nhiều thập kỷ, 4WD hay còn gọi 4x4, vẫn không thay đổi gì nhiều kể từ những ngày đầu thuở sơ khai.

Giống như AWD, thì 4WD cũng có cả 2 giải pháp toàn thời gian và bán thời gian. Nhưng dù với bất kỳ giải pháp nào thì trọng tâm của 4WD là khả năng off-road và về mặt này, hộp chuyển số tầm thấp là bộ phận bắt buộc phải có để một chiếc xe được phân loại là 4WD.

Hệ thống truyền động này cũng khóa trục dẫn động phía trước và phía sau với nhau, để tối đa hoá lực kéo do các bánh xe buộc phải quay cùng lực đồng thời.

  • 4WD toàn thời gian: Thường chỉ những loại xe địa hình mới sử dụng hệ dẫn động 4 bánh toàn thời gian. Những cỗ máy này hướng vĩnh viễn lực mô-men xoắn đến cả 4 bánh xe để có độ bám tối đa. Tuy nhiên, trong khi tương tự như AWD ở chỗ chúng có thể phân chia cố định hoặc thay đổi trục dẫn, nhưng điểm cộng của chúng là khả năng thay đổi hộp số từ dải cao về dải thấp, và có tỷ số truyền hoàn toàn khác nhau làm tăng mô-men xoắn một cách mạnh mẽ. Điều này có nghĩa là độ bám đường trong các tình huống đường bùn lầy được cải thiện.
    Vì cả 2 trục đều được gắn cố định, nên những chiếc xe này phải “rất vất vả” để đạt được tốc độ cao và vòng quay của chúng bị ảnh hưởng nghiêm trọng do lực đẩy tối đa yêu cầu hạn chế chở trọng tải nặng. Đó cũng là lý do khó có thể gặp một chiếc ô tô dân dụng sử dụng hệ dẫn động bốn bánh 4WD toàn thời gian.
  • 4WD bán thời gian: Không giống như hệ thống AWD bán thời gian được kích hoạt tự động, 4WD bán thời gian sẽ phải kích hoạt thủ công thông qua cần gạt, bộ chọn xoay hoặc các nút. Theo mặc định, xe tải 4WD và xe SUV sẽ sử dụng ở chế độ truyền lực cầu sau 2WD. Tuy nhiên, khi trục trước được kích hoạt, mô-men xoắn được phân bổ đồng đều để tối đa hóa lực kéo, trong trường hợp hộp số ở dải thấp cho phép chuyển hướng nhiều mô-men xoắn xuống mặt đất hơn để tăng cường sức kéo.
    Theo truyền thống, chúng cũng được trang bị khóa 4WD, có nghĩa là bộ vi sai và trục truyền động có thể được khóa để phân phối mô-men xoắn tối đa đến cả 4 bánh. Điều này rất cần thiết để “đào cát mềm hoặc bùn sâu”. Đây là tác dụng phổ biến nhất của 4WD, được coi là tiêu chuẩn trên hầu hết các xe SUV và xe tải địa hình, với các ví dụ như Ford F-150 và Jeep Wrangler.

Ưu và nhược điểm của xe có hệ dẫn động 4WD

Ưu điểm

Nhược điểm

(+) Khả năng kéo vượt trội

(-) Chế tạo phức tạp, giá thành cao

(+) Tối đa hoá khả năng vượt địa hình

(-) Bán kính quay vòng lớn, không linh hoạt

(+) Các yếu tố cơ khí chắc chắn, mạnh mẽ

(-) Độ mòn lốp không đồng đều

(+) Phân phối mô men xoắn thủ công theo ý muốn

 

4WD và AWD: Hệ thống truyền động nào phù hợp với nhu cầu của mọi người?

"Dẫn động 4WD và AWD - cái nào tốt hơn?" Câu trả lời cho điều này phụ thuộc vào nhu cầu, mục đích sử dụng của mỗi người, và đặc biệt là môi trường xung quanh.

Ví dụ, khi nói đến 4WD và AWD trong điều kiện trời mưa, tuyết, cả hai đều có lợi thế hơn so với các loại dẫn động 2 bánh khác, nhưng 4WD sẽ tốt hơn cho điều kiện trời tuyết. Tuy nhiên, nói chung, đối với lượng tuyết vừa phải, hệ dẫn động bốn bánh nào cũng là sự lựa chọn tốt.

Mục đích sử dụng chính của hệ dẫn động 4 bánh là khi bạn dành phần lớn thời gian ở ngoài trời, leo núi, đi vào những miền vùng sâu vùng xa hoặc thậm chí khi chỉ là di chuyển trong những điều kiện thời tiết khó khăn. Nếu đây là phong cách sống của bạn, 4WD sẽ sẵn sàng đưa bạn đi muôn nơi.

Ngoài những lợi ích về thời tiết khắc nghiệt, cũng cần phải xem xét những mục đích sử dụng khác. Nếu phần lớn thời gian của bạn dành trên đường trường với những chuyến du ngoạn đường dài đá sỏi vừa phải, thì một chiếc SUV AWD với khoảng sáng gầm cao là đủ khả năng.

Những câu hỏi thường gặp

1. Một chiếc AWD hay 4WD di chuyển trong điều kiện trời tuyết tốt hơn?

Cả 2 hệ thống truyền động này đều có khả năng xử lý tuyết và băng thành thạo, tối đa hóa lực kéo có sẵn hoàn toàn nhờ phân phối mô-men xoắn bổ sung. Tuy nhiên, đối với việc sử dụng đường trong khu vực đô thị, AWD sẽ là đủ, nhưng ở những khu vực có tuyết rơi dày, xe 4WD sẽ luôn mang lại lợi thế hơn.

2. Có thể sử dụng 4WD trên một chiếc SUV không?

Trong khi 2 khái niệm này có vẻ mâu thuẫn với nhau, sự ra đời của các hệ thống hiện đại thực sự đã làm cho điều này trở nên khả thi. Một số xe địa hình cung cấp cho người dùng tùy chọn 2 bánh hoặc 4 bánh theo cách thủ công, nhưng cũng một vài xe có chế độ 4AUTO cho phép hệ thống tự động ngắt trục tùy thuộc vào bề mặt xe đang vận hành. Ví dụ gần nhất là chiếc SUV Land Rover sử dụng 4WD.

3. AWD, 4WD hay 4x4 có khác biệt gì không?

AWD và 4WD là các loại hệ thống truyền động khác nhau, nhưng cả hai đều dẫn động cả bốn bánh. Tuy nhiên, 4WD và 4x4 là hai cái tên khác nhau nhưng cùng một khái niệm, phù hợp với điều kiện địa hình hơn bất cứ thứ gì khác.

4. AWD có khả năng off-road không?

Về mặt kỹ thuật, những chiếc SUV AWD có thể đi địa hình và một số thậm chí có khả năng off-road tương đối. Ví dụ, Honda Passport có khoảng sáng gầm xe vừa đủ và chiều dài cơ sở đủ ngắn để vượt qua hầu hết các chướng ngại vật. Tuy nhiên, việc sử dụng hộp chuyển tầm thấp có nghĩa là những chiếc xe này sẽ không bao giờ có khả năng off-road tốt như các đối thủ 4x4.

Theo Tạp chí Người Đưa Tin - Link gốc

Từ khóa: AWD, 4WD, khác

Mẫu xe phổ biến ở Việt Nam

Hãng xe tìm kiếm nhiều nhất
Mẫu xe