Sedan hạng C: Từ “xe quốc dân” đến kẻ ngoài cuộc trên thị trường Việt

Cách đây vài năm, các mẫu xe như Mazda3, Toyota Corolla Altis, Kia Cerato (nay là K3) từng bán hàng nghìn chiếc mỗi tháng, lọt top xe bán chạy toàn quốc.

Tuy nhiên, trong tháng 4/2025, toàn bộ phân khúc sedan C chỉ tiêu thụ 469 xe – chưa bằng một nửa doanh số của riêng mẫu Hyundai Creta, một SUV cỡ B. Mazda3, dù vẫn dẫn đầu phân khúc, cũng chỉ bán được 204 xe.

Thống kê từ đầu năm cho thấy sự sụt giảm nghiêm trọng: tổng doanh số cộng dồn toàn phân khúc sau 4 tháng đầu năm 2025 chỉ đạt 2.093 xe, một con số khó tin so với thời kỳ đỉnh cao. Đáng chú ý, Toyota Altis – từng là “biểu tượng bền bỉ” – hiện chỉ bán được 94 xe trong cùng kỳ.

Sự thoái trào của sedan C không phải hiện tượng mới. Kia K3 từng đạt hơn 12.000 xe năm 2020, nay chỉ còn 3.600 xe vào 2024. Mazda3 từ 8.000 xe còn lại khoảng 4.900 xe. Nếu xu hướng này tiếp diễn, năm 2025 có thể trở thành cột mốc “buồn” nhất với phân khúc từng làm mưa làm gió tại Việt Nam.

Dù được các hãng xe nỗ lực giảm giá, khuyến mại liên tục, sức tiêu thụ vẫn lao dốc không phanh. Việc giảm tới 60–70% doanh số trong vòng 5 năm là dấu hiệu của một sự dịch chuyển tiêu dùng rõ rệt, chứ không đơn thuần là tác động từ cạnh tranh hay kinh tế.

Sự thất thế của sedan hạng C phản ánh một cuộc "thay máu" trong gu mua xe của người Việt. Người tiêu dùng ngày càng ưu tiên các dòng xe đa dụng, tiện nghi, gầm cao và hiện đại như Toyota Corolla Cross, Kia Seltos, Hyundai Creta, hay xe điện như VinFast VF 6.

Với cùng mức giá 700–900 triệu đồng, khách hàng có thể sở hữu một chiếc SUV thời thượng, nội thất rộng rãi, tính năng cao cấp và cảm giác lái thoáng đãng – những điều sedan hạng C ngày càng khó cạnh tranh.

Trong mắt người dùng, sedan C rơi vào thế “lưng chừng”: không thực sự sang, cũng không đủ tiện.

Trước đây, người mua sedan C thường bị thuyết phục bởi giá trị thương hiệu: Toyota bền bỉ, Mazda trẻ trung, Kia giá tốt. Nhưng hiện nay, những yếu tố này không còn đủ sức thuyết phục. Honda Civic ngày càng kén khách với mức giá cao, trong khi Hyundai Elantra dù mới nâng cấp vẫn chưa đủ tạo đột phá.

Cũng giống như các xu hướng công nghệ, thị trường ô tô Việt đang phân hóa rất rõ: ai bắt kịp thị hiếu sẽ phát triển, ai cố giữ "di sản cũ" sẽ dần biến mất.

Nhìn vào cấu trúc thị trường hiện tại, sedan hạng C không còn chỗ đứng. Người dùng nay ưu tiên MPV cỡ nhỏ, SUV đô thị và xe điện – những dòng xe phục vụ tốt nhu cầu gia đình, phù hợp đường xá đô thị và đang được đầu tư mạnh mẽ.

Không phải vì sedan hạng C là lựa chọn kém mà vì không còn đáp ứng được nhu cầu mới của người tiêu dùng. Sự thay đổi trong hành vi mua sắm là điều tất yếu, và nếu không có đột phá về thiết kế, công nghệ hoặc định vị lại giá trị sử dụng, sedan hạng C sẽ tiếp tục bị đẩy ra ngoài cuộc chơi.